Koźlarz czerwony – charakterystyka gatunku

Koźlarz czerwony, znany naukowo jako Leccinum aurantiacum, to interesujący przedstawiciel rodziny borowikowatych. Jego wyjątkowe cechy oraz walory kulinarne sprawiają, że jest ceniony przez grzybiarzy i miłośników kuchni. W artykule tym przyjrzymy się systematyce, morfologii, występowaniu oraz znaczeniu tego grzyba.

Systematyka i nazewnictwo

Pierwsza klasyfikacja koźlarza czerwonego została dokonana w 1791 roku przez francuskiego mykologa Jean Baptiste François Pierre Bulliarda, który nazwał go Boletus aurantiacus. Obecnie uznawaną nazwę, Leccinum aurantiacum, wprowadził w 1821 roku Samuel Frederick Gray. Gatunek ten należy do rodzaju Leccinum, a jego miejsce w szerokiej klasyfikacji biologicznej można określić jako:

• Królestwo: Fungi
• Gromada: Basidiomycota
• Rząd: Agaricomycetales
• Rodzina: Boletaceae

Koźlarz czerwony ma wiele synonimów, które są używane w literaturze mykologicznej. W Polsce zyskał popularność dzięki Feliksowi Berdau, który w 1876 roku nadał mu nazwę „koźlarz czerwony”. Inne regionalne określenia to m.in. czerwonogłówka, kraśniak czy podosiniak.

Morfologia koźlarza czerwonego

Morfologia koźlarza czerwonego jest zróżnicowana, co czyni go interesującym obiektem badań. Kapelusz tego grzyba może osiągać średnicę od 3 do 15 cm. W młodym stadium ma on kształt kulisty, aby z czasem przybierać formę półkulistą, a ostatecznie staje się nisko łukowaty. Kolor kapelusza może być pomarańczowoczerwony, czerwonopomarańczowy lub ciemnoczerwony.

Brzeg kapelusza jest cienki, a skórka na obwodzie starszych okazów często zwisa poza rurki w postaci delikatnej błonki. Rurki są siwe z oliwkowym odcieniem i mają drobne okrągłe pory, które początkowo są białe, a z czasem zmieniają kolor na oliwkowy.

Trzon koźlarza czerwonego osiąga wysokość od 5 do 18 cm i ma cylindryczny kształt. U podstawy jest nieco szerszy niż u góry. Jego powierzchnia jest biaława i pokryta białawymi łuskami w młodym stadium; z wiekiem przybierają one pomarańczowoczerwony kolor. Miąższ jest gruby, twardy i soczysty, jednak po przekrojeniu ciemnieje, co jest charakterystyczną cechą tego gatunku.

Występowanie i siedlisko

Koźlarz czerwony jest szeroko rozpowszechniony w Ameryce Północnej oraz Europie, a także występuje w Ameryce Środkowej i Japonii. W Polsce można go znaleźć stosunkowo często, chociaż jego rozmieszczenie jest nierównomierne w różnych regionach kraju. Gatunek ten preferuje lasy i zarośla, a jego owocniki pojawiają się od czerwca do października.

Koźlarz czerwony tworzy mikoryzę z topolą osiką, co oznacza, że żyje w symbiozie z tym drzewem. Mikoryza to korzystna dla obu stron forma współżycia, która pozwala grzybowi na pozyskiwanie składników odżywczych z korzeni rośliny, podczas gdy roślina otrzymuje

Artykuł sporządzony na podstawie: Wikipedia (PL).