# Joe Mantegna: Życie i Kariera
Joseph Anthony Mantegna Jr., bardziej znany jako Joe Mantegna, to amerykański aktor, reżyser i producent, który urodził się 13 listopada 1947 roku w Chicago. Choć jego kariera obejmuje wiele różnorodnych ról, Mantegna zdobył szczególną popularność dzięki współpracy z dramaturgiem Davidem Mametem. W tym artykule przyjrzymy się jego życiu, karierze oraz najważniejszym osiągnięciom.
## Młodość
Joe Mantegna dorastał w rodzinie rzymskokatolickiej w Chicago. Jego matka, Mary Ann Novelli, pracowała jako urzędniczka wysyłkowa, a ojciec, Joseph Anthony Mantegna, był sprzedawcą ubezpieczeń. Mantegna ukończył J. Sterling Morton High School East w Cicero w 1965 roku. Już od młodych lat interesował się muzyką i aktorstwem – w latach 1964–1969 był członkiem zespołu rockowego Apochryphals, gdzie śpiewał i grał na basie.
W międzyczasie Mantegna rozpoczął studia aktorskie w The Theatre School na Uniwersytecie DePaul oraz w Chicago Drama Academy Goodman School of Drama. Jego edukacja w tych instytucjach pomogła mu zdobyć solidne podstawy w sztuce aktorskiej, które miały się okazać kluczowe w jego przyszłej karierze.
## Kariera
### Teatr
Po ukończeniu studiów Mantegna dołączył do Organic Theatre Company w Chicago, gdzie zdobył pierwsze doświadczenia aktorskie. W 1969 roku zadebiutował na scenie w roli Bergera w musicalu „Hair”. Jego talent szybko został dostrzegany, a w latach 1972–1973 grał rolę Judasza w musicalu „Godspell” autorstwa Stephena Schwartza.
Mantegna zadebiutował na Broadwayu w 1978 roku w spektaklu „Working”. Jego prawdziwy sukces przyszedł jednak w 1984 roku, kiedy to zdobył Tony Award oraz Drama Desk Award za rolę Richarda Romy w sztuce Davida Mameta „Glengarry Glen Ross”. W tej produkcji występował u boku takich aktorów jak Robert Prosky czy James Tolkan. Nominację do Drama Desk Award otrzymał również w 1988 roku za rolę Bobby’ego Goulda w sztuce „Speed-the-Plow”, gdzie wystąpił z Madonną i Ronem Silverem.
### Film
Mantegna zadebiutował na ekranie w 1977 roku w krótkometrażowym dramacie „Medusa Challenger”. Jego kariera filmowa nabrała tempa w latach 80. i 90., kiedy to zagrał w wielu filmach, takich jak „Kompromitujące pozycje” (1985), „Xanadu” (1980), „Trzej amigos” (1986) oraz „Dom gry” (1987), w którym wcielił się w postać gangstera.
W 1990 roku Mantegna zagrał jedną z ważniejszych ról w swoim życiu – Joey’a Zasę w „Ojcu chrzestnym III”. Ta rola umocniła jego pozycję w Hollywood i przyniosła mu szeroką rozpoznawalność. W kolejnych latach występował w wielu produkcjach telewizyjnych i filmowych, w tym w popularnych serialach, takich jak „Przyjaciele” czy „Homicide”.
### Praca z Davidem Mametem
Jednym z najważniejszych aspektów kariery Mantegny jest jego współpraca z Davidem Mametem, jednym z najbardziej cenionych dramaturgów amerykańskich. Mantegna występował w wielu jego sztukach i filmach, co przyczyniło się do jego rozwoju jako aktora i artysty. Mamet docenił talent Mantegny, a ich współpraca przyniosła wiele sukcesów zarówno na scenie, jak i na ekranie.
## Życie prywatne
Mantegna jest osobą rodzinną. 3 grudnia 1975 roku ożenił się z Arlene Vrhel, z którą ma dwie córki: Mię, urodzoną 5 czerwca
Artykuł sporządzony na podstawie: Wikipedia.