Grzybówka nitkowatotrzonowa – fascynujący gatunek grzybów

Grzybówka nitkowatotrzonowa, znana również jako Mycena filopes, to interesujący gatunek należący do rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae). Ten niewielki grzyb posiada szereg cech morfologicznych, które czynią go unikalnym przedstawicielem swojego rodzaju. Jego występowanie w różnych częściach świata oraz specyficzne siedliska sprawiają, że jest obiektem wielu badań mykologicznych.

Systematyka i nazewnictwo

Grzybówka nitkowatotrzonowa została po raz pierwszy opisana w 1788 roku przez mykologa Jean’a Baptiste’a Francois’a Bulliarda, który nadał jej nazwę Agaricus filopes. W późniejszych latach, w 1871 roku, Paul Kummer przeniósł ten gatunek do rodzaju Mycena, co zostało zaakceptowane przez Index Fungorum. W polskim nazewnictwie grzybów, zaproponowanym przez Władysława Wojewodę w 2003 roku, przyjęto nazwę „grzybówka nitkowatotrzonowa”. Warto również wspomnieć, że Maria Lisiewska opisywała ten gatunek pod inną nazwą – grzybówka nitkowata – w 1987 roku.

Morfologia grzybówki nitkowatotrzonowej

Kapelusz

Kapelusz grzybówki nitkowatotrzonowej osiąga średnicę od 5 do 15 mm i przyjmuje kształt jajowaty u młodych owocników, a później stożkowato-dzwonkowaty. Na jego powierzchni zauważyć można płaski garbek, który często jest lekko wklęsły. Kolor kapelusza zmienia się od beżowoszarego przez bladoszarobrązowy do ciemnobrązowego. Ciekawym zjawiskiem jest jego higrofaniczność – w wilgotnych warunkach staje się przeźroczysty i prążkowany, natomiast podczas suchej pogody zyskuje matowy, oszroniony wygląd. Brzegi kapelusza są ostre i nierówne, a ich kolor jest wyraźnie jaśniejszy niż reszta powierzchni.

Blaszki

Blaszki grzybówki są wąskie i nieco zbiegające ku trzonowi, czasem zakończone ząbkiem. Zazwyczaj liczba blaszek wynosi od 16 do 23, a ich barwa waha się od białej do jasnoszarej. Nie pojawiają się na nich różowe odcienie, co stanowi istotny element identyfikacji tego gatunku.

Trzon

Trzon grzybówki nitkowatotrzonowej ma wysokość do 15,5 cm i grubość do 2 mm. Jest on nitkowaty oraz rurkowaty, przyjmując prosty lub lekko zakrzywiony kształt. Powierzchnia trzonu jest gładka, jednak młode osobniki mogą mieć delikatne oprószenie lub drobne owłosienie. Barwa trzonu jest szarobrązowa u podstawy i przechodzi ku górze w jasne odcienie bieli. Na jego dolnej części znajdują się długie białe włókienka grzybni.

Miąższ

Miąższ grzybówki jest bardzo cienki; w kapeluszu kruchy, a w trzonie bardziej włóknisty. Charakteryzuje się brakiem smaku oraz specyficznym zapachem jodoformu po wysuszeniu.

Cechy mikroskopowe

Mikroskopowe badania grzybówki nitkowatotrzonowej ujawniają białawy wysyp zarodników. Zarodniki mają elipsoidalny kształt z dzióbkiem i są hialinowe oraz amyloidalne.

Artykuł sporządzony na podstawie: Wikipedia (PL).